MEN XANH ĐỒNG TRỔ BÔNG - DI SẢN ĐỘC ĐÁO CỦA GỐM BIÊN HÒA

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH

Men xanh đồng trổ bông (vert de Bienhoa) là loại men đặc biệt đậm dấu ấn và hơi thở của vùng đất Biên Hòa. Men có nền xanh lục hơi lam đặc trưng với những bông màu nâu chuyển sang đen kích cỡ từ 1 - 3 cm. Bề mặt men khi đạt độ hoàn hảo gợi cho người chiêm ngưỡng thứ vẻ đẹp cổ kính của kim loại đồng nhuốm màu thời gian. Men xanh đồng trổ bông là niềm tự hào của gốm Biên Hòa và cũng là đặc trưng của nghệ thuật gốm nơi đây bởi màu sắc độc đáo.

Men xanh đồng trổ bông là loại men khá hẹp nhiệt và khó thành công. Tỉ lệ thành công của sản phẩm thấp hơn hẳn so với các loại men thông thường. Do đó để có được một sản phẩm men xanh đồng trổ bông không phải là chuyện đơn giản.

Có từ những năm 1920, men xanh đồng trổ bông có được do những nghiên cứu của bà M. Balick và cộng sự. Dựa vào nền tảng của gốm Cây Mai (gốc Thạch Loan - Quảng Đông), cùng với kinh nghiệm từ trường gốm Limoges, men xanh đồng trổ bông được nghiên cứu thành công lần đầu tiên tại Trường Mỹ nghệ Biên Hòa (nay là Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai).

ĐỨNG TRƯỚC NGUY CƠ THẤT TRUYỀN

Do sự phát triển của xã hội, nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ có nguy cơ bị thất truyền. Ngày nay kỹ thuật tạo ra men xanh đồng trổ bông có khá ít người biết đến. Bên cạnh đó, do tính chất "khó làm mà dễ lỗi" loại men này là thử thách của khá nhiều thợ làm gốm. Việc bảo tồn và lưu giữ kỹ thuật tạo ra loại men này vẫn còn là một vấn đề trăn trở của không ít nghệ nhân đam mê và tâm huyết với nghề.

(Gấu Mèo)